Steeds meer mensen ervaren klachten door langdurig computergebruik. Pijnlijke polsen, een stijve nek of tintelende vingers kunnen tekenen zijn van RSI (Repetitive Strain Injury), ook wel bekend als KANS (Klachten aan de Arm, Nek en/of Schouder). Deze klachten ontstaan vaak door herhaalde bewegingen, een verkeerde werkhouding of te weinig pauzes. Maar hoe weet je of je RSI hebt? En wat kun je eraan doen? In deze blog leggen we uit wat RSI is, hoe je het herkent en welke stappen je kunt nemen om klachten te verminderen.
Wat is RSI?
RSI is een verzamelnaam voor klachten die ontstaan door overbelasting van spieren, pezen en zenuwen. Dit komt vaak voor bij mensen die langdurig dezelfde bewegingen maken, zoals typen, muisgebruik of werken met gereedschap. Door een verkeerde werkhouding of te weinig afwisseling in beweging kunnen deze klachten verergeren en zelfs chronisch worden.
Omdat RSI zich vooral richt op herhaalde bewegingen, wordt tegenwoordig de bredere term KANS gebruikt. KANS omvat zowel RSI-klachten als andere problemen aan de nek, schouders, armen en handen, ongeacht de oorzaak.
Veel voorkomende RSI-klachten
Hoe ontstaan RSI- en KANS-klachten?
Er zijn verschillende factoren die bijdragen aan het ontstaan van RSI:
- Langdurig dezelfde houding
- Herhaalde bewegingen
- Onjuiste werkhouding
- Te weinig pauzes
- Hoge werkdruk en stress
- Gebrek aan beweging
Door deze factoren raakt het lichaam uit balans, wat kan leiden tot pijn, stijfheid en uiteindelijk chronische klachten.
Welke signalen wijzen op RSI?
Veel mensen merken pas laat dat ze last hebben van RSI, omdat de klachten vaak geleidelijk ontstaan. Het begint meestal met een licht ongemak dat langzaam erger wordt. Let op de volgende symptomen:
- Pijn of stijfheid – Vooral in nek, schouders, armen, polsen of handen.
- Tintelingen of een doof gevoel – Vaak in vingers of handen, soms uitstralend naar de armen.
- Verminderde kracht – Moeite met het tillen van objecten of langdurig typen.
- Zwelling of een branderig gevoel – Vooral in de polsen of onderarmen.
- Moeite met concentreren – Pijn en ongemak kunnen je afleiden van je werk.
Vroege herkenning is essentieel. Hoe langer je de klachten negeert, hoe groter de kans dat ze chronisch worden.
Wat kun je doen om RSI te voorkomen?
Gelukkig kun je RSI-klachten verminderen of zelfs voorkomen met een paar eenvoudige aanpassingen in je dagelijkse routine.
1. Zorg voor een ergonomische werkplek
Een goede werkhouding begint bij de juiste instelling van je werkplek:
✔ Stel je bureaustoel goed af – Je voeten moeten plat op de grond staan en je knieën in een hoek van 90 graden.
✔ Plaats je beeldscherm op ooghoogte – Dit voorkomt nek- en rugklachten.
✔ Gebruik een ergonomische muis en een ergonomisch toetsenbord – Deze verminderen de belasting op polsen en armen.
2. Neem voldoende pauzes
Lang achter elkaar werken verhoogt de kans op klachten. Houd je aan de 20-20-20-regel: Elke 20 minuten even 20 seconden wegkijken van je scherm en even bewegen.
Plan ook regelmatig een korte pauze om te bewegen en je spieren te ontspannen.
3. Wissel je houding af
Zitten is het nieuwe roken, zeggen ze wel eens. Afwisselen tussen zitten en staan helpt je om je lichaam minder te belasten. Werk bijvoorbeeld met een zit-sta bureau of loop een rondje tijdens een telefoongesprek.
4. Doe oefeningen en blijf in beweging
Eenvoudige oefeningen kunnen helpen om spanning in je spieren te verminderen:
- Strek regelmatig je nek, schouders en armen.
- Doe polsoefeningen om je gewrichten soepel te houden.
- Loop elk uur even een stukje om de doorbloeding te stimuleren.
5. Verminder stress
Stress verergert RSI-klachten, omdat je spieren onbewust aanspant. Probeer werkdruk te verminderen en neem de tijd om te ontspannen, bijvoorbeeld met ademhalingsoefeningen of een korte wandeling.
Wanneer moet je hulp inschakelen?
Als je ondanks aanpassingen last blijft houden van pijn en ongemak, is het verstandig om professionele hulp te zoeken. Een ergonoom of fysiotherapeut kan helpen met een werkplekanalyse en specifieke oefeningen om klachten te verminderen. Hoe eerder je actie onderneemt, hoe beter de kans op herstel.
Voorkom RSI met de juiste werkgewoonten
Door op tijd signalen te herkennen en je werkplek en -houding aan te passen, kun je RSI voorkomen of verminderen. Kleine veranderingen, zoals regelmatig pauzeren, je houding verbeteren en meer bewegen, maken een groot verschil.
Wil je zelf ontdekken waar je verbeteringen kunt doorvoeren? Doe een korte zelfcheck en pas vandaag nog je werkplek aan!